Phát triển quần thể yến đảo: Lợi đơn, lợi kép

Ủy ban MTTQ tỉnh vừa phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học kỹ thuật giám sát việc chuyển giao, ứng dụng và sử dụng, quản lý tài chính phục vụ dự án Phục hồi, quản lý và bảo vệ quần thể chim yến hàng (Aerodramus fuciphagus germani) do Công ty TNHH Nhà nước MTV Yến Sào Khánh Hòa chủ trì thực hiện. Sau 2 năm nghiệm thu, dự án ghi nhận những kết quả quan trọng trong việc phục hồi, phát triển quần thể chim yến hang đảo; nâng cao chất lượng, sản lượng yến sào Phú Yên; góp phần thúc đẩy kinh tế – xã hội tỉnh nhà phát triển.

Đưa yến về hang đảo

Theo kết quả nghiên cứu của TS Nguyễn Quang Phách và cộng sự (1993), vùng ven biển Phú Yên có khoảng 4 hang yến làm tổ tại các huyện giáp biển là Đông Hòa, Tuy An và TX Sông Cầu. Tuy nhiên, do không được bảo vệ, các quần thể chim yến đã không còn làm tổ ở thời điểm trước khi triển khai dự án. Qua khảo sát, đơn vị chủ trì nhận thấy một số hang đảo có dấu hiệu chim yến từng ở.

Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân con người ứng xử không phù hợp nên chim yến không làm tổ nữa. Để phục hồi quần thể chim yến hàng, đơn vị chủ trì đã ứng dụng các giải pháp khoa học kỹ thuật, kết hợp công tác quản lý, bảo vệ giúp đưa chim yến trở lại sinh sống ở hang đảo.

Ông Lê Hữu Hoàng, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty TNHH Nhà nước MTV Yến Sào Khánh Hòa cho biết sau khi khảo sát chọn được các hang đảo có tiềm năng phục hồi quần thể chim yến, đơn vị chủ trì đã lắp đặt kỹ thuật, di đàn chim yến con vào các hang đảo sau đó triển khai xây dựng hệ thống lán trại và cử người, lập chốt canh giữ các hang đảo.

Đội bảo vệ này được giao nhiệm vụ trực 24/24 giờ và phải đảm bảo tuần tra liên tục vào ban đêm tại vị trí miệng hang đảo yến. Để thuận lợi cho các chốt hoạt động, Công ty TNHH Nhà nước MTV Yến sào Khánh Hòa đã đầu tư thuyền, ca nô vận chuyển, hỗ trợ kỹ thuật, lương thực, thực phẩm, thuốc men, nước sinh hoạt và các vật dụng cần thiết theo định kỳ.

Với sự nỗ lực không ngừng từ các đơn vị tham gia dự án, đặc biệt với việc ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật tiên tiến trong công nghệ nuôi yến tại hang đảo do đơn vị chủ trì chuyển giao đã giúp phục hồi và phát triển được quần thể chim yến đảo với số lượng sinh sống và làm tổ ngày càng tăng.

Cụ thể, năm 2015 có 4 hang đảo với 200 chim yến sinh sống ổn định và làm tổ. Đến tháng 9/2016, số lượng yến tăng lên là 500 cá thể. Hiện nay, tốc độ phát triển của quần đàn chim yến là 20%/năm. Đây là sự thành công trong ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật phát triển hang đảo yến mới tại Phú Yên.

Hiệu quả nhiều mặt

Từ khi thực hiện dự án Phục hồi, quản lý và bảo vệ quần thể chim yến hàng, quần thể chim yến hàng tại Phú Yên đang có trên 500 con và số lượng bầy đàn tăng theo từng năm. Nếu tiếp tục đầu tư, quản lý, bảo vệ và đưa ra giải pháp kỹ thuật hợp lý để phát triển quần thể chim yến đảo, thì các năm sau, số lượng cá thể chim yến đảo sẽ tăng lên đáng kể và sẽ cho lợi nhuận sau khoảng 10 năm hoạt động. Tuy nhiên, dự án này không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế mà việc bảo tồn và phát triển quần thể yến đảo còn mang lại những giá trị khác quý giá hơn, không thể định lượng được.

Chim yến là loài động vật hoang dã quý hiếm cần được quản lý, bảo vệ theo Công ước CITES của Liên Hợp Quốc. Vì vậy, việc phục hồi và phát triển quần thể chim yến hàng tại Phú Yên không những có giá trị to lớn về bảo vệ môi trường sinh thái mà còn bảo tồn đa dạng sinh học, bảo tồn nguồn gen và tạo ra nguồn giống chim yến đảo vô cùng quý giá cho tỉnh Phú Yên.

Từ một nơi có ít chim yến đảo sinh sống, hiện Phú Yên có nhiều chim yến sinh sống trong các hang đảo. Nguồn giống quan trọng này sẽ là nền tảng vững chắc cho sự phát triển nguồn tài nguyên yến sào ở Phú Yên, nâng cao chất lượng, sản lượng yến sào Phú Yên và góp phần thúc đẩy kinh tế – xã hội phát triển.

Nói về hướng phát triển trong tương lai của dự án Phục hồi, quản lý và bảo vệ quần thể chim yến hàng tại Phú Yên, ông Nguyễn Anh Hùng, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Nhà nước MTV Yến Sào Khánh Hòa cho rằng: “Với tầm nhìn và chiến lược phát triển của Công ty TNHH Nhà nước MTV Yến sào Khánh Hòa, chúng tôi sẽ phấn đấu là đơn vị đi đầu không chỉ ở trong nước mà cả Đông Nam Á về công nghệ nuôi chim yến.

Phú Yên sẽ là một trong những địa phương chúng tôi nghiên cứu để triển khai hàng loạt giải pháp khoa học công nghệ, nhằm phát triển và khai thác tài nguyên yến đảo trong chuỗi Khánh Hòa – Phú Yên – Bình Định. Mặc dù hiện mới chỉ có 4 hang đảo có yến sinh sống, làm tổ nhưng chúng tôi sẽ vẫn duy trì áp dụng các giải pháp KH-CN để quản lý, phát triển cả 14 hang đảo đã chọn trước đó”.

Nhận xét về những kết quả mà dự án mang lại, kỹ sư Lê Văn Thứng, Phó Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn về kinh tế, văn hóa, xã hội của Ủy ban MTTQ tỉnh cho rằng, dự án được chuẩn bị chu đáo và triển khai thành công, mang lại hiệu quả kinh tế – xã hội, quốc phòng – an ninh; góp phần đa dạng sinh học và bảo tồn được nguồn gen quý. Thời gian tới, các đơn vị liên quan nên tổ chức hội thảo để có chính sách hợp lý trong việc khai thác nguồn tài nguyên, hài hòa lợi ích cho các bên, tránh sự xung đột trong việc khai thác tài nguyên tại các vị trí hang đảo; đồng thời kiến nghị tỉnh giao quyền sử dụng đất tại các hang đảo Phú Yên cho đơn vị thực hiện dự án để dự án có thể phát triển ổn định.

Xem thêm: Hiệu quả từ mô hình nuôi yến trong nhà theo kỹ thuật tiên tiến